Welkom

NTZ is het Nederlandstalige multidisciplinaire en praktijkgerichte wetenschappelijke tijdschrift op het terrein van de zorg en ondersteuning aan mensen met verstandelijke beperkingen.

Publiceren in NTZ?
Bekijk de auteursrichtlijnen

Word abonnee

Bekijk hier de mogelijkheden

Redactie

Neem contact op met de redactie

Advertorial

Psychiatrie VB voor de Arts VG

Huisartsen, VS & PA's werkzaam binnen en met kennis van de VB groep zijn welkom!

Cursus

Als arts voor verstandelijk gehandicapten (VG) richt jij je op het bewaken en het bevorderen van de gezondheid van mensen met een verstandelijke beperking. Onder deze gezondheid valt ook de psychische gesteldheid va...

Inhoud NTZ 4 - 2023

Inhoudsopgave van de vierde editie van 2023

Redactioneel

Redactioneel

De vorige editie van NTz bevatte een artikel van Embregts et al. waarin de doelgroepen LVB+ en EVB+ werden gedefinieerd op basis van hun kenmerken en ondersteuningsbehoeften. De auteurs reageren daarmee op de opkomst van deze labels in de praktijk. Met het artikel willen ze bijdragen aan een zorgvuldig en eenduidig ...

Artikelen

Constructvaliditeit van het Communicatieve 
Intentie Onderzoek bij kinderen met 
communicatief meervoudige beperkingen

 

1. Inleiding

 

Kinderen met communicatief meervoudige beperkingen (CMB) zijn kinderen waarbij er “al dan niet door een onderliggende aandoening (aangeboren of verworven) sprake is van twee of meer functiebeperkingen die samen zorgen voor zeer specifieke ondersteuningsbehoeften in de communicatie en taalverwervi...

Opinie

Co-onderzoekers met een verstandelijke beperking: waar staan we en hoe verder?

1. Inleiding

Steeds meer wordt in de zorg en ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking gebruik gemaakt van ervaringsdeskundigheid van de mensen zelf. Zo ziet een groeiend aantal zorgorganisaties de waarde in van de ervaringskennis van hun cliënten. Ook in onderwijs, beleid en wetenschap spelen ervar...

Moeilijk verstaanbaar gedrag (MVG) kan voorkomen bij alle cliënten of cliëntgroepen binnen de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking

Reactie van Kennisketen Moeilijk Verstaanbaar Gedrag (MVG) van ’s Heeren Loo

In het NTz verscheen eind september jl. het artikel Kenmerken en ondersteuningsbehoeften van mensen met een licht of ernstige verstandelijke beperking en ernstig probleemgedrag en psychiatrische problematiek (Embregts et al., 2023). Dit artikel is met enthousiasme gelezen en besproken door de kennisketen Moeilijk Ve...

Laat LVB+ en EVB+ geen toestand zijn maar zorg voor perspectief!

In 2019 verscheen het rapport Expertisecentra langdurige zorg (Wlz) (KPMG, 2019). Het doel van dit rapport was zicht te krijgen op doelgroepen omschreven als: ‘Laag volume hoog complex’. Mensen met een lichte verstandelijke beperking en ernstig probleemgedrag en psychische problematiek (LVB+) en mensen met een ernst...

LVB+; theorie en praktijk

Het artikel ‘Kenmerken en ondersteuningsbehoeften van mensen met een licht of ernstig verstandelijke beperking en ernstig probleemgedrag en psychische problematiek’ in NTz 3, 2023, draagt hopelijk bij aan meer begrip voor de complexe, ingewikkelde situatie van mensen achter het label LVB+. In mijn reactie beperk ik ...

Berichten

Uitreiking Ds. Visscherprijs 2024

Op donderdagmiddag 14 maart 2024 zal voor de vijftiende keer de tweejaarlijkse Ds. Visscherprijs voor het beste proefschrift in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking worden uitgereikt in Nijmegen.

 

In totaal zijn bij het jurysecretariaat 18 kandidaten aangemeld met een grote verscheidenheid aan boe...

Berichten

Volgend jaar bestaat NTz vijftig jaar.

Gedurende het jaar zullen we daar op verschillende manieren aandacht aan besteden. Het bereiken van deze mijlpaal was niet mogelijk geweest zonder de inzet van velen die bij de totstandkoming van het tijdschrift betrokken zijn. Dat zijn vanzelfsprekend de auteurs en de abonnees, de redactie en de redactieraad en de ...

Proefschrift & Praktijk

The good care relationship

Het bevorderen van zelfredzaamheid en eigen regie staat hoog op de zorgagenda. Maar waar heb je het dan eigenlijk over? Ziet een cliënt eigen regie niet heel anders dan zijn woonbegeleider of naaste? In mijn het proefschrift ‘The Good Care Relationship in Long-term Care’ deed ik ethnografisch onderzoek en ontwikkeld...

Berichten

Oproep voor indienen reacties

In de nieuwste uitgave van NTz schrijven Embregts et al. over de kenmerken en ondersteuningsbehoeften van mensen met een licht of ernstig verstandelijke beperking en ernstig probleemgedrag en psychische problematiek.

De redactie en auteurs zijn benieuwd naar reacties. Draagt deze inbreng volgens u bij aan het onderzo...

Inhoud NTz 3 - 2023

Inhoudsopgave van de derde editie van 2023

 

Redactioneel

Redactioneel

Sinds enige tijd gaat in de gehandicaptenzorg veel aandacht uit naar complexe zorg. Als iemand die zich verdiept heeft in het complexiteitsdenken binnen de wetenschap, komt dat wat vreemd op mij over. In deze benadering is immers zorg altijd complex, omdat je te maken hebt met een samenspel van meer factoren dan je ...

Artikelen

Kenmerken en ondersteuningsbehoeften van mensen met een licht of ernstig verstandelijke beperking en ernstig probleemgedrag en psychische problematiek

1. Inleiding

Bij mensen met een verstandelijke beperking manifesteert zich op jonge leeftijd een verminderd cognitief en adaptief functioneren (APA, 2013). Ook lopen zij een verhoogd risico op het ervaren van probleemgedrag in vergelijking met de algemene bevolking (Dykens, 2007), al variëren prevalentiecijfers ste...

Artikelen

Diagnostisch hulpmiddel dementie bij mensen met (zeer) ernstige verstandelijke (en meervoudige) beperkingen

Ontwikkeling en eerste praktijktoets

1. Inleiding

De levensverwachting van mensen met verstandelijke beperkingen (VB) neemt toe, wat onder meer te relateren is aan betere (medische) zorg (Coppus, 2013; Evans et al., 2013; Torr & Davis, 2007). Aangezien hogere leeftijd de belangrijkste risicofactor is voor dementie (Alzheimer Nederland, 2021), komt dem...

Feitenoverzicht

Ingrijpende jeugdervaringen bij mensen met verstandelijke beperkingen

1. Inleiding

Dit feitenoverzicht gaat over Adverse Childhood Experiences (ACE). Dit zijn, vrij letterlijk vertaald, negatieve ervaringen in de kindertijd. In dit feitenoverzicht wordt voor ACE, in navolging van VervoortSchel et al. (2021), de term ‘ingrijpende jeugdervaringen’ gebruikt.

Ingrijpende jeugdervaringen...

Proefschrift & Praktijk

Proefschrift & Praktijk

Mijn naam is Jeanet Nieuwenhuis, ik werk zo’n dertien jaar als (beleids)psychiater en senior onderzoeker bij VGGNet. VGGNet is een specialisme binnen GGNeteen S-GGZ organisatie in NO Gelderlandvoor mensen met een Licht Verstandelijke Beperking (LVB) en Zwakbegaafdheid (ZB) met complexe psychiatrische problematiek. O...

Agenda

Symposium ter herdenking van leven en werken van Anton Došen (1939-2023)

Op 3 januari van dit jaar is Anton Došen overleden. Vanwege zijn grote impact op de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking wordt er voor Vlaamse en Nederlandse professionals een uniek herdenkingssymposium als eerbetoon aan Anton georganiseerd. De dagvoorzitter is Filip Morisse.

 

In het ochtendprogramma...

Inhoud

Inhoud NTz 2 - 2023

Inhoudsopgave van de tweede editie van 2023

 

 

Redactioneel

Redactioneel

In Quality of Life for People with Intellectual and Other Developmental Disabilities. Applications across Individuals, Organizations, Communities, and Systems beschrijven Schalock, Gardner en Bradley (2007) hoe de gehandicaptenzorg ooit ontstaan is om mensen weg te houden van de samenleving om te voorkomen dat ze to...

Berichten

Oproep voor inzenden dissertaties Ds. Visscherprijs 2024

In maart 2024 zal voor de vijftiende keer de Ds. Visscherprijs worden uitgereikt aan de schrijver van het beste proefschrift op het terrein van de gehandicaptenzorg, dat tussen 1 november 2021 en 1 november 2023 is verdedigd. De winnaar ontvangt een geldbedrag van € 20.000 bruto.

De dissertatie moet een wetenschapp...

Praktijkonderzoek

Het cliëntperspectief op uitkomstmaten bij behandeling van moeilijk verstaanbaar gedrag

Resultaten van een inclusieve Delphi-studie

1. Inleiding

Moeilijk verstaanbaar gedrag (MVG) komt geregeld voor bij mensen met een verstandelijke beperking (VB). Hieronder valt zowel externaliserend gedrag (verbale en fysieke agressie, destructief en grensoverschrijdend gedrag, woede-uitbarstingen, hyperactiviteit en prikkelbaarheid) als internaliserend gedra...

Praktijkonderzoek

De randvoorwaarden voor beeldzorg in de gehandicaptenzorg

Een concept mapping onderzoek

1. Inleiding

Recent is e-health door Nictiz gedefinieerd als ‘de toepassing van zowel digitale informatie als communicatie om de gezondheid en gezondheidszorg te ondersteunen en/of te verbeteren’ (Lettow et al., 2019). Dit is een update van eerdere veelgebruikte definitie van Pagliari et al. (2005, gebaseerd op Eys...

Praktijkonderzoek

De ondersteuning van transgender personen met een licht verstandelijke beperking vanuit het perspectief van professionals

Een kwalitatieve studie

1. Introductie

Genderdysforie bij mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) is onderbelicht in de wetenschappelijke literatuur én in de klinische praktijk (Zoutenbier & Kef, 2019). Genderdysforie, of genderincongruentie, verwijst naar een aanhoudende incongruentie tussen het ervaren gender van de persoon ...

Recensies

De NIPT en het syndroom van Down Over: dilemma’s rond prenataal onderzoek

Boekbespreking

Met het boek ‘De NIPT en het syndroom van Down’ beogen de auteurs bouwstenen aan te reiken aan ouders die na de prenatale screening een keuze moeten maken of ze hun kind geboren laten worden of dat ze de zwangerschap afbreken. Tevens stellen zij als kernvraag: ‘Willen we een wereld waar alles wat afwijkt van het nor...

Berichten

Em. prof. dr. Adrianus (Adri) Vermeer

In memoriam

Op 9 maart 2023 is em. prof. dr. Adrianus (Adri) Vermeer overleden.

Aan het begin van zijn wetenschappelijke carrière toonde Adri Vermeer een bijzonder interesse voor het bewegingsonderwijs voor kinderen met een motorische beperking. Hij was ervan overtuigd dat bewegen bijdraagt aan de groei en ontwikkeling van het...

Berichten

VGN-masterclass ‘Wetenschappelijk onderzoek’ van start in september 2023

De masterclass is bedoeld voor academici en hbo’ers die werkzaam zijn bij organisaties in de gehandicaptenzorg (voor mensen met zintuiglijke, motorische, verstandelijke of meervoudige beperkingen). Dat kunnen zowel starters of junior-onderzoekers zijn als mensen die hun kennis over onderzoek willen opfrissen om daad...

Proefschrift & Praktijk

Proefschrift & Prakijk

Mijn naam is David Gast en ik werk sinds april 2022 als docent-onderzoeker bij het lectoraat ‘LVB en Risicovol Gedrag’ aan Hogeschool Leiden. Daarvoor was ik vijf jaar werkzaam als coördinerend onderzoeker/promovendus aan de afdeling Psychiatrie van het LUMC. Het thema van mijn promotietraject was het effect van voe...

Inhoud NTz 1 - 2023

Inhoudsopgave van de eerste editie van 2023

Redactioneel

Redactioneel

Onderzoek dat voortkomt uit nieuwsgierigheid of verwondering heeft op mij een extra aantrekkingskracht. Het maakt het onderzoek persoonlijker. Hoewel ook dan een wetenschappelijke distantie wordt bewaard, voel je dat iemand begaan is met het onderwerp en gedreven is er meer over te weten te komen. Het maakt dat ik b...

Artikelen

Eudaimonistisch welbevinden bij mensen met een lichte tot matige verstandelijke beperking

1. Introductie

Onderzoek naar mensen met een verstandelijke beperking (VB) richt zich steeds meer op mogelijkheden en welbevinden in plaats van op defecten en stoornissen. Het ervaren welbevinden van personen met een VB staat steeds vaker centraal in beleidsontwikkeling, behandeling en ondersteuning (VGN, 2017). He...

Een leven wat waard is om gedeeld te worden

Over kwaliteit van leven van mensen met (zeer) ernstige verstandelijke en meervoudige beperkingen

1. Inleiding

De interesse voor dit onderzoek naar Kwaliteit van Leven (KvL) van mensen met (Zeer) Ernstige Verstandelijk en Meervoudige Beperkingen (Z)EVMB kwam voort uit mijn werk als directeur-bestuurder van het gespecialiseerde dagbehandelingscentrum ‘Omega’ in Amsterdam. Hier werd ik geconfronteerd met kinderen...

Opinie

De waarde van ervaringsdeskundigheid in een adviesraad voor wetenschappelijk onderzoek

1. Inleiding

De laatste jaren wordt het belang van ervaringskennis van mensen met een verstandelijke beperking erkend en op verschillende manieren ingezet binnen de zorg en ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking, onderwijs, beleid en wetenschap (Embregts et al., 2021). Vanuit de wetenschap werkt ...

Berichten

In memoriam em. prof. dr. Ante (Anton) Došen (1939-2023)

  • Kroaat – Nederlander - wereldburger
  • Groot Mens
  • Filantroop
  • Grote kenner en genieter van muziek en andere kunst
  • Met onuitspreekbare naam
  • Echtgenoot
  • Vader-grootvader
  • Huisarts
  • Psychiater en kinderpsychiater
  • Hoofd Observatiecentrum de Hondsberg te Oisterwijk
  • Hoofd Kinderpsychiatrisch ziekenhuis het Hoekske in...
Recensies

Boekbespreking van Leven met Lidewij

Een reis door de wereld van mijn dochter

In Leven met Lidewij beschrijft Bert Natter het opgroeien en opvoeden van zijn dochter met aangeboren ‘meervoudige beperking’. Het boek bestrijkt achttien jaren en omvat de overgang van beschermd wonen in haar ouderlijk huis naar ‘onder begeleiding zelfstandig’ wonen in een woongroep. Het is geschreven vanuit het ge...