Redactioneel

NTz richt zich niet alleen op Nederland, maar ook op Belgisch Vlaanderen. Het Nederlands in de naam van ons tijdschrift verwijst dus eigenlijk naar de taal waarin we publiceren. Ongeveer vijftien procent van onze abonnees komt uit België. Van oudsher hebben ook twee onderzoekers uit België zitting in de redactie. Momenteel zijn dat dr. Jarymke Maljaars van de KU Leuven en prof. dr. Sarah De Pauw van de UGent. We staan niet vaak stil bij dit internationale aspect van NTz. In de reflectie in dit nummer wissel ik daarom van gedachten met drie Belgische onderzoekers wat het onderzoek naar de gehandicaptenzorg in België kenmerkt en hoe zich dat verhoudt tot Nederland. Ik doe dat met prof. dr. Bea Maes, dr. Stijn Vandevelde en dr. Filip Morisse. Zij geven aan dat er tussen Belgische en Nederlandse onderzoekers veel contacten over en weer zijn. Dat heeft eerder te maken met de overeenkomsten tussen onze landen, dan met de verschillen. Mijn gesprekspartners vonden het dan ook niet eenvoudig om verschillen tussen België en Nederland te benoemen. Aanvankelijk bleven we steken op wat Nederland wel en België niet heeft, wat met name te maken heeft met dat België kleiner is. Maar uiteindelijk stelden we vast dat ook van België te leren valt. Ik hoop dan ook dat deze reflectie aanzet tot meer bijdragen België, zodat we hierover meer in NTz kunnen publiceren en we onze internationale status eer aan doen.

Verder vindt u in dit laatste nummer van deze jaargang veel over het begrijpen van probleemgedrag. In het eerste artikel benaderen dr. Vanessa Olivier-Pijpers, dr. Jane Murray Cramm en prof. dr. Anna Nieboer dit vanuit de organisatiecontext. Met behulp van de ecologische theorie hebben zij onderzocht welke rol organisatorische aspecten op micro-, meso-, exo- en macrosysteemniveau spelen bij probleemgedrag. Voor elk niveau beschrijven de auteurs welke kenmerken van de organisatie naar de mening van zorgprofessionals en managers verband houden met een toename of afname van bepaalde vormen van probleemgedrag.

Dr. Alain Dekker et al. gaan in hun artikel in op hoe dementie zich uit bij mensen met (zeer) ernstige verstandelijke (en meervoudige) beperkingen. Ze doen dat op basis van een literatuuronderzoek en focusgroepen met zorgmedewerkers vanuit verschillende disciplines en familieleden. In de focusgroepen is ook gekeken naar het belang dat de deelnemers hechten aan te weten of er bij iemand met (zeer) ernstige verstandelijke (en meervoudige) beperkingen sprake is van dementie en welke scholings- en kennisbehoefte zij op dit gebied hebben.

De derde bijdrage in dit nummer gaat over een praktijkonderzoek van Dr. Annemarie van Vonderen en Daan Hulsmans MSc. Zij hebben op basis van dagrapportages het verloop in kaart gebracht van de ontwikkeling van suïcidaal en zelfbeschadigend gedrag bij drie mensen met een lichte verstandelijke beperking, die deelnamen aan Dialectische Gedragstherapie. Bij één van de onderzochte deelnemers nam tijdens deze therapie zowel het suïcidaal als het zelfbeschadigende gedrag af. Dat was niet het geval bij de andere twee, maar deze deelnemers gaven in interviews wel aan dankzij deze therapie makkelijker te kunnen praten over hun emoties.

Tot slot bevat ook dit nummer weer een feitenoverzicht van dr. Marianne Maaskant. Dit keer gaat zij in op de onderzoeksresultaten die tijdens de afgelopen IASSIDD-conferentie zijn gepresenteerd over veroudering, dementie, palliatieve zorg en zorg rond levenseinde.