Welkom

NTz bestaat vijftig jaar. Naar aanleiding daarvan gaan dr. Marion Kersten en dr. Martin Schuurman in dit nummer in op de ontwikkeling van het kennisbeleid in de gehandicaptenzorg tussen 1974 en 2024. Ze doen dat aan de hand van een beschrijving van vier periodes. Van elke periode typeren ze het onderzoeksbeleid, het...

1. Inleiding

Voor professionals in organisaties voor zorg en ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking is kennis een voorwaarde om goed te kunnen presteren (Buntinx & Van Gennep, 2007; Embregts & Hendriks, 2011). Hetzelfde geldt voor professionals in het algemeen (Weggeman, 2015; RVS, 2017).

1. Inleiding

Een goede mondgezondheid is belangrijk voor de algehele gezondheid en de kwaliteit van leven van mensen (Bagattoni et al., 2018; Fiske et al., 2000; Persson et al., 2009). Een slecht gebit kan onder andere zorgen voor een slechte adem en pijn. Een slechte adem kan tot negatieve reacties in de omgeving ...

In deze column zoomen we ieder kwartaal in op de ervaringen van mensen met een lichte of matige verstandelijke beperking rond een bepaald thema. In deze editie richten we ons op leren en ontwikkelen. Al tijdens de coronapandemie ontdekten we in het panel dat mensen met een verstandelijke beperking deze periode soms ...

Bij een wetenschappelijk tijdschrift als NTz denk je waarschijnlijk niet snel aan gevoel. Ons doel is kennis over te brengen om lezers te informeren over wetenschappelijke inzichten en hen daarover aan het denken te zetten in relatie tot hun eigen onderzoek of praktijk. Maar onderzoek en de bevindingen daarvan kunne...

1. Inleiding

Het opvoeden van een kind met het syndroom van Down kan omschreven worden als een proces van aanpassing, wat binnen een gezin zowel een negatieve als positieve impact kan hebben. In de literatuur is er oog voor de positieve aspecten, maar de nadruk blijft voornamelijk liggen op de verhoogde zorgnode...

1.  Inleiding

Het belang van sociale interacties voor ons welbevinden kan niet overschat worden (Helliwell & Putnam, 2004; Schalock, 2004). Voor personen met een verstandelijke beperking zijn die interacties echter niet altijd vanzelfsprekend. Zij verblijven vaak in een residentiële voorziening of bezoeken een dagc...

1. Inleiding

Samenwerken met ervaringsdeskundigen in onderzoek. Vanuit de Academische Werkplaats Leven met een verstandelijke beperking (AWVB; Tranzo, Tilburg University) geven we graag een reflectie op basis van onze ervaringen in deze samenwerking en het doen van wetenschappelijke onderzoek. Binnen de AWVB wordt ...

In deze column zoomen we ieder kwartaal in op de ervaringen van mensen met een verstandelijke beperking rond een bepaald thema. Met de zomervakantie voor de deur, blikken we in deze editie terug op de vakantiebesteding van mensen met een verstandelijke beperking in 2022. Hoe hebben zij hun vakantie toen ervaren en w...

Dit is de eerste editie van de vijftigste jaargang van NTz. In 1974 startte het toenmalige Bisschop Bekkers Instituut met de uitgave van RUIT, dat in 1989 werd omgedoopt tot het Nederlands Tijdschrift voor Zwakzinnigenzorg NTZ. Wat begon als een gratis mededelingenblaadje ontwikkelde zich tot wat al in 1999 gekwalif...

1. Inleiding

Jongeren met een licht verstandelijke beperking (LVB) vertonen drie- tot viermaal vaker ernstige psycho-sociale problematiek en psychiatrische stoornissen dan gemiddeld begaafde leeftijdgenoten (Dekker et al., 2006). Een van de factoren die samen-hangen met deze problematiek is stress (Hartley & MacLea...

1. Introductie

Zelfrapportage vragenlijsten worden vaak gebruikt in onderzoek en zorgmonitoring bij jongeren met een licht verstandelijke beperking of zwakbegaafdheid. Een licht verstandelijke beperking kenmerkt zich door een intelligentie quotiënt (IQ) tussen de 50 en 69, gecombineerd met beperkingen in het adapti...

1. Inleiding

In zijn proefschrift uit 1983 beschrijft Anton Došen enkele casussen van ‘zwakzinnige’ kinderen met psychische en gedragsproblematiek waarbij hij bij diagnostisch onderzoek vaststelt dat het emotionele ontwikkelingsniveau beduidend lager is dan het cognitieve niveau. Ook toont hij aan dat bepaalde ontw...

Op 14 maart 2024 werd voor de vijftiende keer de Ds. Visscherprijs uitgereikt. Achttien proefschriften werden ingezonden. De diversiteit was erg groot, zowel in onderwerp, gekozen methoden en de universiteiten waar de promotie plaatsvond.

Uit de achttien ingezonden proefschriften nomineerde de jury drie proefsch...

1. Introductie

Waarden zoals eigen regie, zelfredzaamheid, persoonlijk herstel en participatie worden steeds belangrijker in begeleid- en beschermd wonen voor mensen met een verstandelijke beperking of een ernstige psychiatrische aandoening. Ook in de thuiszorg voor ouderen zijn deze waarden in opkomst. Het in de p...

1. Inleiding

Prader-Willi syndroom (PWS) heeft een ongekende impact op het leven van de persoon met PWS en zijn omgeving. Naast een verstandelijke beperking (VB) hebben mensen met PWS vaak een ongeremde eetlust. Hierdoor zoeken ze vaak continu naar eten en kunnen ze in een onbewaakt moment zóveel eten, dat hun maag...

Tijdens mijn promotietraject deed ik onderzoek naar een nieuw ondersteuningsinitiatief voor mensen met verstandelijke beperkingen die zelfstandig wonen in de maatschappij (in een eigen woning). Voor deze mensen is de toegang tot professionele en gespecialiseerde ondersteuning de afgelopen jaren onder druk komen te s...

Er wordt veel gesproken over mensen met een verstandelijke beperking, maar wat vinden ze zelf van allerlei onderwerpen die hen aangaan, zoals wonen, vervoer, sociale participatie, digitalisering en zorg? Een manier om mensen met een verstandelijke beperking een stem te geven, is door hun situatie en ervaringen regel...

De vorige editie van NTz bevatte een artikel van Embregts et al. waarin de doelgroepen LVB+ en EVB+ werden gedefinieerd op basis van hun kenmerken en ondersteuningsbehoeften. De auteurs reageren daarmee op de opkomst van deze labels in de praktijk. Met het artikel willen ze bijdragen aan een zorgvuldig en eenduidig ...

1. Inleiding

Kinderen met communicatief meervoudige beperkingen (CMB) zijn kinderen waarbij er “al dan niet door een onderliggende aandoening (aangeboren of verworven) sprake is van twee of meer functiebeperkingen die samen zorgen voor zeer specifieke ondersteuningsbehoeften in de communicatie en taalverwervi...

1. Inleiding

Steeds meer wordt in de zorg en ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking gebruik gemaakt van ervaringsdeskundigheid van de mensen zelf. Zo ziet een groeiend aantal zorgorganisaties de waarde in van de ervaringskennis van hun cliënten. Ook in onderwijs, beleid en wetenschap spelen ervar...

In het NTz verscheen eind september jl. het artikel Kenmerken en ondersteuningsbehoeften van mensen met een licht of ernstige verstandelijke beperking en ernstig probleemgedrag en psychiatrische problematiek (Embregts et al., 2023). Dit artikel is met enthousiasme gelezen en besproken door de kennisketen Moeilijk Ve...

In 2019 verscheen het rapport Expertisecentra langdurige zorg (Wlz) (KPMG, 2019). Het doel van dit rapport was zicht te krijgen op doelgroepen omschreven als: ‘Laag volume hoog complex’. Mensen met een lichte verstandelijke beperking en ernstig probleemgedrag en psychische problematiek (LVB+) en mensen met een ernst...

Het artikel ‘Kenmerken en ondersteuningsbehoeften van mensen met een licht of ernstig verstandelijke beperking en ernstig probleemgedrag en psychische problematiek’ in NTz 3, 2023, draagt hopelijk bij aan meer begrip voor de complexe, ingewikkelde situatie van mensen achter het label LVB+. In mijn reactie beperk ik ...

Op donderdagmiddag 14 maart 2024 zal voor de vijftiende keer de tweejaarlijkse Ds. Visscherprijs voor het beste proefschrift in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking worden uitgereikt in Nijmegen.

In totaal zijn bij het jurysecretariaat 18 kandidaten aangemeld met een grote verscheidenheid aan boe...

Gedurende het jaar zullen we daar op verschillende manieren aandacht aan besteden. Het bereiken van deze mijlpaal was niet mogelijk geweest zonder de inzet van velen die bij de totstandkoming van het tijdschrift betrokken zijn. Dat zijn vanzelfsprekend de auteurs en de abonnees, de redactie en de redactieraad en de ...

Het bevorderen van zelfredzaamheid en eigen regie staat hoog op de zorgagenda. Maar waar heb je het dan eigenlijk over? Ziet een cliënt eigen regie niet heel anders dan zijn woonbegeleider of naaste? In mijn het proefschrift ‘The Good Care Relationship in Long-term Care’ deed ik ethnografisch onderzoek en ontwikkeld...

In de nieuwste uitgave van NTz schrijven Embregts et al. over de kenmerken en ondersteuningsbehoeften van mensen met een licht of ernstig verstandelijke beperking en ernstig probleemgedrag en psychische problematiek.

De redactie en auteurs zijn benieuwd naar reacties. Draagt deze inbreng volgens u bij aan het onderzo...

Sinds enige tijd gaat in de gehandicaptenzorg veel aandacht uit naar complexe zorg. Als iemand die zich verdiept heeft in het complexiteitsdenken binnen de wetenschap, komt dat wat vreemd op mij over. In deze benadering is immers zorg altijd complex, omdat je te maken hebt met een samenspel van meer factoren dan je ...

1. Inleiding

Bij mensen met een verstandelijke beperking manifesteert zich op jonge leeftijd een verminderd cognitief en adaptief functioneren (APA, 2013). Ook lopen zij een verhoogd risico op het ervaren van probleemgedrag in vergelijking met de algemene bevolking (Dykens, 2007), al variëren prevalentiecijfers ste...