Welkom

NTz is het Nederlandstalige multidisciplinaire en praktijkgerichte wetenschappelijke tijdschrift op het terrein van de zorg en ondersteuning aan mensen met verstandelijke beperkingen.

Publiceren in NTZ?
Bekijk de auteursrichtlijnen

Word abonnee

Bekijk hier de mogelijkheden

Redactie

Neem contact op met de redactie
Artikelen

Ingrijpende jeugdervaringen bij kinderen en jeugdigen die functioneren op verstandelijk beperkt of zwakbegaafd niveau

In deze bijdrage wordt eerst ingegaan op het concept ACE’s. Vervolgens op de gevolgen van ACE’s en de verhoogde kwetsbaarheid van kinderen die functioneren op verstandelijk beperkt of zwakbegaafd niveau. Daarna komt ACE’s prevalentie aan bod en wordt afgesloten met de doelstelling van het promotieonderzoek naar ACE’...

Artikelen

Schaduwen als kwalitatieve onderzoeksmethode in onderzoek naar en met mensen met een verstandelijke beperking

Voordelen en uitdagingen

1. Introductie

De afgelopen jaren worden er steeds diverser onderzoeksmethoden ontwikkeld en ingezet om de stem van mensen met een verstandelijke beperking naar voren te brengen. Naast het afnemen van vragenlijsten worden er bijvoorbeeld interviews en groepsgesprekken met mensen met een verstandelijke beperking geo...

Artikelen

'Zie je mijn pijn?'

Een onderzoek naar de validering van de POSAID

1. Inleiding

Bij mensen met een verstandelijke beperking komt zowel acute als chronische pijn frequent voor. Uit onderzoek blijkt dat prevalentiecijfers van chronische pijn bij deze groep worden geschat op ongeveer 15,4 tot 18% (Boerlage et al., 2013; Walsh, Morrison & McGuire, 2011). Omdat ieder fysieke gezondheid...

Artikelen

Seksueel misbruik bij mensen met een lichte verstandelijke beperking

De inzet van psychomotorische diagnostiek en therapie

1. Inleiding

Mensen met een lichte verstandelijke beperking (LVB; IQ 50-85) lopen een groter risico om slachtoffer te worden van seksueel misbruik dan mensen met een (boven)gemiddeld IQ (Nieuwenhuis et al., 2019; Tomsa et al., 2021). Seksueel misbruik is te definiëren als elke vorm van seksueel gedrag of seksuele t...

Artikelen

Het belang van het meewegen van het cliëntperspectief bij (onvrijwillige) zorg

1. Inleiding

Mensen met een verstandelijke beperking nemen in toenemende mate zelf de regie over hun leven en de ondersteuning die ze nodig hebben (Embregts, 2015). Dit streven wordt versterkt door landelijk beleid zoals de Wet maatschappelijke ondersteuning en de Wet op de jeugdzorg (Embregts, 2017). Regie op het ...

Artikelen

Psychofarmaca bij mensen met een verstandelijke beperking

Verbetering in passend gebruik vraagt aandacht voor begeleiders

1. Inleiding

Bij mensen met een verstandelijke beperking (VB) komen psychische aandoeningen, waaronder probleemgedrag vaak voor (Bowring, Totsika, Hastings, Toogood, & Griffith, 2017a; Cooper, et al., 2015; Young-Southward, Rydzewska, Cooper, & Philo, 2017). Het psychofarmacagebruik bij hen is hoog en wordt vooral ...

Reflectie

IASSIDD-conferenties

Op de conferenties van de International Association for the Scientific Study of Intellectual and Developmental Disabilities (IASSIDD) is al geruime tijd een behoorlijk grote Nederlandse delegatie aanwezig. Wat is de betekenis daarvan voor de ontwikkeling van kennis op het gebied van de gehandicaptenzorg in ons land?...

Inhoud

Inhoud NTz 2021-2

Inhoudsopgave van de tweede editie van 2021

Redactioneel

Redactioneel

“Omdat het medemensen zijn.” Dat antwoordde dr. Martin Schuurman toen ik hem naast dr. Mieke Kardol voor de reflectie in deze editie sprak en hem vroeg waarom hij het de moeite waard vindt om zich voor inclusie van mensen met een beperking in te blijven zetten. Dit antwoord typeert volgens mij wat veel mensen drijft...

Artikelen

Screeningsinstrument voor dysfagie bij mensen met een verstandelijke beperking (SD-VB)

Ontwikkeling en eerste validering

1. Inleiding

Dysfagie is een verzamelnaam voor slikklachten of slikproblemen en komt in Nederland naar schatting bij ongeveer 6% van de algemene bevolking voor. Het wordt veroorzaakt door anatomische afwijkingen van belangrijke structuren betrokken bij het slikproces of afwijkingen in de beweging van deze structure...

Praktijkonderzoek

Duurzame implementatie van technologie in de gehandicaptenzorg

Over deelnemers, vraagstukken en ervaringen uit de kwartiermakersfase van de Innovatie-impuls

1. Inleiding

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) startte in 2018 het programma Volwaardig leven om de gehandicaptenzorg meer passend en toekomstgericht te maken. Een van de deelprogramma’s is de Innovatie-impuls Gehandicaptenzorg (Ministerie van VWS, 2019a). Het doel van de Innovatie-impuls i...

Feitenoverzicht

Verstandelijke beperkingen en oorzaken van overlijden

‘Gegevens over doodsoorzaken zijn nauwelijks terug te vinden in de reviews over gezondheid van en gezondheidszorg voor mensen met verstandelijke beperkingen. Deze discrepantie weerspiegelt gedeeltelijk de professionele dominantie van de psychiatrie en psychologie binnen gespecialiseerde diensten voor mensen met vers...

Recensies

Intellectual disability: Definition, diagnosis, classification, and systems of supports (12th ed.)

Schalock, R.L., Luckasson, R., & Tassé, M.J. (2021)

In januari 2021 verscheen de 12e editie van het handboek ‘Intellectual Disability’ van de American Association on Intellectual and Developmental Disabilities (AAIDD). Sinds de baanbrekende 9e editie uit 1992 waarin de AAIDD koos voor het ondersteuningsparadigma, is dit de derde update. In aanloop naar de nieuwste ed...

Agenda

Agenda

Binnenlandse congressen / trainingen

 

17 juni 2021

Hechting bij mensen met een verstandelijke beperking

Op dit congres gaat het over onveilige hechting, het herkennen van hechtingsproblemen en hoe af te stemmen op de ontwikkelingsstappen van de cliënt. Meer informatie: www.medilex.nl.

 

12-16 juli 2021

Summe...

Berichten

Aveleijn wint VGN gehandicaptenzorgprijs

Aveleijn won de prijs met een project waarin kunstenaars met en zonder beperking aan elkaar werden gekoppeld om een periode lang samen kunst te maken. Door onder goede begeleiding samen bezig te zijn met een gedeelde passie, zijn er bijzondere connecties en vriendschappen ontstaan. Hierdoor groeiden deelnemers in he...

Berichten

Rectificatie

In het artikel ‘Mondgezondheid en mondgezondheidsgedrag van adolescenten met een lichte verstandelijke beperking vergeleken met een nationaal epidemiologisch onderzoek onder 17-jarigen’ van Vermaire, Elhorst, Algra & Schuller in het NTz van maart 2021 is een fout in Tabel 4 geslopen. Bij het kopje ‘roken’ horen de r...

Berichten

Oproep voor inzenden dissertaties Ds. Visscherprijs 2022

Op 30 maart 2022 zal voor de veertiende keer de Ds. Visscherprijs worden uitgereikt aan de schrijver van het beste proefschrift op het terrein van de gehandicaptenzorg, dat tussen 1 november 2019 en 1 november 2021 is verdedigd. De winnaar ontvangt een geldbedrag van € 20.000 bruto.

 

De dissertatie moet een weten...

Reflectie

Inclusie

Het onderwerp inclusie houdt de gemoederen in de gehandicaptenzorg al geruime tijd bezig. In het algemeen is men het erover eens dat inclusie van mensen met een beperking essentieel is voor deze mensen zelf, maar ook voor de hele samenleving. Tegelijkertijd is het daarmee niet goed gesteld. Mensen met een beperking ...

Inhoud NTz 2021-01

Inhoudsopgave van het eerste nummer van NTz in 2021

Redactioneel

Redactioneel

Om me te helpen voldoende te bewegen, heb ik de app Ommetje van de Hersenstichting op mijn telefoon geïnstalleerd. Elke keer wanneer ik een wandeling maak van minstens twintig minuten, word ik beloond met een aantal punten. Ik krijg extra punten wanneer ik mijn wandeling voor negen uur begin en als ik op achtereenvo...

Artikelen

Experimenteren om over jezelf te leren

Een verkennende praktijkstudie naar het afwegings- en beslissingsproces over risicogedrag van professionals en jongvolwassenen met een licht verstandelijke beperking

1. Introductie

 

In 2016 ratificeerde Nederland het VN-verdrag voor mensen met een beperking (van der Steur, 2016), waardoor mensen met een beperking net als iedere andere Nederlander volwaardig moeten kunnen deelnemen aan het maatschappelijk leven (College voor de Rechten van de Mens, 2019). Veel mensen met verst...

Artikelen

Mondgezondheid en mondgezondheidsgedrag van adolescenten met een lichte verstandelijke beperking vergeleken met een nationaal epidemiologisch onderzoek onder 17-jarigen

1. Inleiding

 

Met enige regelmaat wordt in onderzoeken gerapporteerd dat er verschillen bestaan in gezondheidsuitkomsten tussen mensen met verstandelijke beperkingen (VB) en hun leeftijdsgenoten zonder beperking (Elliott, Hatton & Emerson, 2004; Jansen, Krol, Groothof & Post, 2004; Allerton, Welch & Emerson, 20...

Artikelen

Een meervoudige casestudy naar veranderingen in zorgorganisaties voor bewoners met verstandelijke beperkingen en probleemgedrag

1. Inleiding

Zorgorganisaties voor mensen met verstandelijke beperkingen en probleemgedrag zijn dynamisch en veranderen vaak hun organisatiemodel (Bigby & Beadle-Brown, 2018; Hulgin, 2004; Tossebro et al., 2012). Organisatieveranderingen worden geassocieerd met verschillende positieve uitkomsten voor bewoners, bijv...

Feitenoverzicht

Dementie bij mensen met verstandelijke beperkingen

Een overzicht van reviews

‘Er zijn verschillende instrumenten die worden gebruikt voor de beoordeling van dementie bij mensen met verstandelijke beperkingen. Consensus over de aanpak ontbreekt echter. Consensus komt de kwaliteit van diagnostiek en onderzoek wel ten goede. Ook het combineren en vergelijken van data zal de kwaliteit van onde...

Berichten

Reviewers gezocht

NTz is op zoek naar mensen die benaderd kunnen worden om manuscripten te reviewen. Heb jij kennis van onderzoek en de gehandicaptenzorg, en wil je bijdragen aan goede kwaliteit van het beschrijven van onderzoek? Dan voegen we je graag toe aan onze reviewers-pool.

 

Berichten

Overige berichten

Prof. dr. Geraline Leusink RvB Maastricht universiteitsziekenhuis

Prof. dr. Geraline Leusink, hoogleraar Eerstelijnsgeneeskunde voor mensen met een verstandelijke beperking wetenschappelijk aan het Radboudumc, is per 1 februari gestart als lid van de Raad van Bestuur van Maastricht UMC+.

 

Perspectief op persoons...

Agenda

Agenda 2021

BINNENLANDSE CONGRESSEN / TRAININGEN

 

8 april 2021

Angst en trauma bij mensen met een verstandelijke beperking

Tijdens deze dag krijg je zowel nieuwe inzichten vanuit de neuropsychologie over angst en trauma bij mensen met verstandelijke beperkingen, als diagnostiek en interventiemogelijkheden. Het programma en...

Reflectie

Ervaringsdeskundigheid

De betrokkenheid van ervaringsdeskundigen is in onderzoek in en naar de gehandicaptenzorg niet meer weg te denken. In deze reflectie kijk ik met twee ervaringsdeskundigen naar wat zij met kennis en onderzoek hebben en wat in hun ogen het belang is van ervaringsdeskundigheid bij het doen van onderzoek. Mireille de Be...

Inhoud

Inhoud NTZ 2020-04

De inhoudsopgave van het vierde nummer van NTZ in 2020.

Redactioneel

Redactioneel

Vorig jaar overleed Ad van Gennep. Ik heb met hem samengewerkt op het toenmalige Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn / NIZW, waaruit het huidige Vilans is voortgekomen. Ad was verbonden aan de afdeling Gehandicaptenzorg, waar ik deel van uitmaakte. Zijn opdracht was om ons mee te nemen in een andere visie op d...

Artikelen

Bibliometrische analyses van Nederlands onderzoek in de verstandelijk gehandicapten­ zorg

1. Inleiding

Mensen die gebruik maken van gehandicaptenzorg hebben baat bij zorgverleners die beschikken over de juiste en actuele kennis. Kennis is onder andere nodig om de aandoening en het gedrag van cliënten te begrijpen en goed op in te kunnen spelen zodat   zij ondersteuning kunnen leveren die aansluit bij de...

Artikelen

50 jaar wetenschappelijk onderzoek in de verstandelijk gehandicaptenzorg

1. Inleiding

Dit essay is een beschouwing over vijftig jaar wetenschappelijk onderzoek in de Nederlandse verstandelijk gehandicaptenzorg. Aanleiding vormde het verzoek van het Ds. Visscherfonds om over dit onderwerp een lezing te houden op de uitreiking van de Ds. Visscherprijs 2020. Wat volgt is geen uitkomst van ...

Feitenoverzicht

Verstandelijke beperkingen en COVID-19

‘De COVID -19-pandemie is de lakmoesproef voor het daadwerkelijk naleven van het ‘Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap’ (Gulati, Fistein, Dunne, Kelly & Murphy, 2020, p.3).

 

1. Inleiding

De COVID -19-uitbraak heeft de wereld in korte tijd flink beïnvloed. Mooie en trieste verhalen wisselde...

Orthopedagogiek en de verstandelijk gehandicaptenzorg: missie van Ad van Gennep (1937-2019)

1. Inleiding

Zijn zuidelijke tongval, zijn half schuine lachje, die twinkelogen achter die bril, en zijn duidelijke visie en soms onverwachte kritische vragen: hoogleraar Ad van Gennep was een bekendheid. Dacht je aan de verstandelijke gehandicaptenzorg en orthopedagogiek, dan kon je Van Gennep zeker in de jaren 80...

Artikelen

Paradigma-verschuiving in de visie op zorg voor mensen met een verstandelijke handicap

Onder bovenstaande titel hield Ad van Gennep op 28 februari 1997 zijn oratie bij het aanvaarden van het ambt van bijzonder hoogleraar aan de Universiteit Maastricht over de functie van paradigma’s voor de ontwikkeling van het wetenschappelijk discours. Het begrip ‘paradigma’ wordt daarin gebruikt in de betekenis die...

Artikelen

De blijvende actualiteit van de visie van Ad van Gennep

Reflecties op basis van het boek Begaafdheid. Een hoofdstuk uit de (ortho)pedagogische mythologie

1. Inleiding

Met Ad van Gennep verbindt mij een lange historie van elkaar waarderen en opbouwend bekritiseren. We zijn elkaar professioneel vaak tegengekomen en Ad is aanwezig geweest, en daar ben ik trots op, bij zowel het uitspreken van mijn lectorale rede in 2015 als bij mijn oratie in 2017. Samen met hem ben ik...