Welkom

NTZ is het Nederlandstalige multidisciplinaire en praktijkgerichte wetenschappelijke tijdschrift op het terrein van de zorg en ondersteuning aan mensen met verstandelijke beperkingen.

Publiceren in NTZ?
Bekijk de auteursrichtlijnen

Word abonnee

Bekijk hier de mogelijkheden

Redactie

Neem contact op met de redactie

Samenvattingen

Beniewd naar wat NTZ te bieden heeft? Hier kun je de samenvattingen lezen van de artikelen in NTZ nummer 4 van 2021.

 

 

Redactioneel

Redactioneel

NTz richt zich niet alleen op Nederland, maar ook op Belgisch Vlaanderen. Het Nederlands in de naam van ons tijdschrift verwijst dus eigenlijk naar de taal waarin we publiceren. Ongeveer vijftien procent van onze abonnees komt uit België. Van oudsher hebben ook twee onderzoekers uit België zitting in de redactie. Mo...

Artikelen

Cross-sectioneel onderzoek naar verbanden tussen de organisatiecontext en probleemgedrag bij bewoners van organisaties in de langdurig gehandicaptenzorg

1. Inleiding

Hoe om te gaan met het probleemgedrag bij bewoners met verstandelijke beperkingen is een belangrijke en complexe opgave binnen organisaties in de gehandicaptenzorg en kan worden bestudeerd vanuit het perspectief van de ecologische theorie (Bronfenbrenner 1979, 1994, 1999; Bronfenbrenner & Morris 2006; ...

Document

Cross-sectioneel onderzoek naar verbanden tussen de organisatiecontext en probleemgedrag bij bewoners van organisaties in de langdurig gehandicaptenzorg

Appendix

Download hier de vragenlijst  'Organisatiecontext en probleemgedrag bij mensen met een verstandelijke beperking'.

Artikelen

Dementie bij mensen met (zeer) ernstige verstandelijke (en meervoudige) beperkingen

onderzoek naar observeerbare symptomen, relevantie van diagnose, en scholingsbehoefte

 1. Inleiding

Mensen met verstandelijke beperkingen (VB) worden steeds ouder (Bittles & Glasson, 2004; Carfì et al., 2014; Coppus, 2013; Evans et al., 2013). Doordat hogere leeftijd de grootste risicofactor is voor dementie (Alzheimer Nederland, 2017), is dementie een van de belangrijkste uitdagingen in de hedendaa...

Zelfbeschadigend en suïcidaal gedrag gedurende Dialectische Gedragstherapie

Retrospectief onderzoek bij drie mensen met een licht verstandelijke beperking

1. Inleiding

Bij mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) is het risico op het voorkomen van bijkomende psychiatrische problemen en probleemgedragingen verhoogd ten opzichte van mensen met een normale intelligentie (Dekker & Koot, 2003; Emerson, 2003). Zelfbeschadigend gedrag is een type probleemgedrag d...

Feitenoverzicht

Feitenoverzicht IASSIDD-congres 2021

Veroudering, dementie, palliatieve zorg en zorg rond het levenseinde

Afscheid nemen van een overledene is een sociaal samenzijn.1

Mensen met verstandelijke beperkingen worden steeds meer betrokken bij praten over sterven en de dood; dat zijn inclusieve gesprekken.1

We bespreken doodgaan, maar over sommige overlijdens bekommeren we ons niet of nauwelijks.1

Ik heb de essentie van mi...

Berichten

17 inzendingen voor de Ds. Visscherprijs

Voor de Ds. Visscherprijs, die in maart 2021 voor de veertiende keer wordt uitgereikt, zijn zeventien proefschriften aangemeld. Uit deze zeventien aanmeldingen nomineert de jury de drie beste. Zij worden naast hun wetenschappelijke impact ook beoordeeld op criteria ten aanzien van toegankelijkheid, originaliteit en ...

Agenda

Agenda

BINNENLANDSE CONGRESSEN / TRAININGEN

 

 

27 januari 2022

Jaarcongres LVB

Het jaarlijks LVB-congres staat dit keer in het teken van bijkomende complexe problematiek. Diverse sprekers uit wetenschap en praktijk delen recente inzichten en kennis over dit onderwerp. Voor meer informatie en aanmelden: https://www....

Reflectie

Vlaanderen

Wat kenmerkt het onderzoek naar de gehandicaptenzorg in Vlaanderen en hoe verhoudt zich dat tot wat er op dit gebied in Nederland gebeurt? In deze reflectie wissel ik daarover van gedachten met drie Belgische wetenschappers. Bea Maes is hoogleraar gezins- en orthopedagogiek aan de KU Leuven. Zij richt zich met name ...

Inhoud

Inhoud NTz 2021-3

Inhoudsopgave van de derde editie van 2021

Samenvattingen

Beniewd naar wat NTZ te bieden heeft? Hier kun je de samenvattingen lezen van de artikelen in NTZ nummer 3 van 2021.

 

 

Redactioneel

Redactioneel

Volgens prof. dr. Frank Miedema van het UMC Utrecht is het merendeel van het onderzoek dat plaatsvindt, totaal irrelevant voor de maatschappelijke problemen waarmee het te maken heeft. Dat komt doordat onderzoekers volgens hem niet geprikkeld en beloond worden door wat goed is voor de samenleving, maar – vaak noodge...

Artikelen

De BPSD-DS evaluatieschaal voor dementiegerelateerde gedragsveranderingen bij mensen met downsyndroom (BPSD-DS II)

Optimalisatie en verdere validatie

1. Inleiding

Met een prevalentie van ongeveer 1 op 900 levendgeborenen is downsyndroom (DS) de meest voorkomende genetische oorzaak van een verstandelijke beperking (VB) (de Graaf et al., 2017). Mensen met downsyndroom hebben een hoog risico op het ontwikkelen van dementie door de ziekte van Alzheimer (AD). Vanaf 4...

Praktijkonderzoek

Het opbouwen van betekenisvolle relaties tussen mensen met een (zeer) ernstige verstandelijke beperking en moeilijk verstaanbaar gedrag en hun begeleiders

Welke factoren spelen volgens professionals en verwanten een rol?

1. Inleiding

De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ, 2005) schat dat in Nederland ongeveer 20% van de 30.000 intramuraal verblijvende mensen met verstandelijke beperkingen ernstig moeilijk verstaanbaar gedrag laat zien, zoals agressie, dwangmatig handelen of zelfverwonding. De ernst en frequentie van het gedrag ...

Recensies

Recensie

Tellen en vertellen: narratieve verantwoording in de langdurige zorg

Narratieve verantwoording is een begrip in opkomst dat binnen Nederland samenvalt met de uitspraak ‘tellen en vertellen’. Het idee daarbij is dat narratieven – oftewel verhalen –een aspect tonen dat niet uit de gebruikelijke verantwoordingscijfers gehaald kan worden, namelijk de authentieke beleving van de kwaliteit...

Berichten

Oproep voor inzenden dissertaties Ds. Visscherprijs 2020

Deadline 1 november 2021

Op 30 maart 2022 zal voor de veertiende keer de Ds. Visscherprijs worden uitgereikt aan de schrijver van het beste proefschrift op het terrein van de gehandicaptenzorg, dat tussen 1 november 2019 en 1 november 2021 is verdedigd. De winnaar ontvangt een geldbedrag van € 20.000 bruto.

 

De dissertatie moet een weten...

Berichten

Leidraad Perspectief op Persoonsgerichte Zorg

De leidraad ‘Perspectief op Persoonsgerichte Zorg’ beschrijft welke zorg- en dienstverlening nodig is, zodat mensen met complexe en intensieve zorgvragen hun leven kunnen leiden zoals zij dat willen. De leidraad bestaat uit een generiek deel en vijf specifieke uitwerkingen. Deze zijn gericht op mensen met ernstig me...

Berichten

Verlenging Innovatie Impuls

In de uitgave van juli 2021 van NTz stond een artikel over de Innovatie Impuls, onderdeel van het VWS-programma Volwaardig Leven. In dat artikel stond dat de Innovatie Impuls tot eind 2021 loopt. Inmiddels is echter bekend dat de Innovatie Impuls een verlenging krijgt, waarmee de looptijd tot eind 2022 is. Meer info...

Agenda

BINNENLANDSE CONGRESSEN / TRAININGEN

 

30 september 2021

Symposium ‘Kracht van mogelijkheden: de capabilitybenadering in de zorg voor mensen met een beperking’

Je gaat na het symposium naar huis met een helder idee van wat capabilitybenadering is en je hebt kennis gemaakt met verschillende toepassingsmogelijkhed...

Reflectie

Wetenschap en praktijk

Eén van de belangrijkste doelen van NTz is om wetenschap en praktijk te verbinden. Maar wat betekent wetenschap nu voor mensen die in de praktijk werkzaam zijn? In deze reflectie wissel ik daarover van gedachten met Marjan Rikken en Melanie Barten. Marjan is werkzaam als ambulant gezinsbegeleider bij Philadelphia. M...

Recensies

Recensie

Zó werkt de gehandicaptenzorg

In de serie ‘Zó werkt de zorg’ bracht De Argumentenfabriek een deel uit dat geheel gewijd is aan de gehandicaptenzorg in Nederland.

Het boek beschrijft de wijze waarop de gehandicaptenzorg in Nederland is georganiseerd, in diverse vormen van zorg en ondersteuning, of wet- en regelgeving. Het gaat ook in op hoe deze...

Inhoud

Inhoud NTz extra uitgave

Inhoudsopgave van een speciale uitgave rondom het zesde Europese IASSIDD-congres van 6 t/m 8 juli 2021

Redactioneel

Redactioneel

Deze extra editie van NTz verschijnt ter gelegenheid van de zesde Europese conferentie van de International Association for the Scientific Study of Intellectual and Developmental Disabilities (IASSIDD), die van 6 tot en met juli 2021 plaatsvindt. Waar tijdens andere IASSIDD-congressen onderzoekers, professionals en ...

Artikelen

Praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek in de Friese gehandicaptenzorg

Werken aan een beter leven voor de cliënt van vandaag en morgen

1. Inleiding

Zorggroep Alliade biedt zorg en ondersteuning aan meer dan 7.000 mensen met een verstandelijke beperking (VB) en kwetsbare ouderen in Friesland. Zorggroep Alliade bestaat uit een aantal zorgonderdelen waarvan Talant (gehandicaptenzorg) en Meriant (ouderenzorg) de bekendste zijn. Naast het verlenen van ...

Artikelen

Tijd en tijdsbeleving van mensen met een (visuele en) matige verstandelijke beperking

1. Inleiding

Mensen met een verstandelijke beperking ervaren meer problemen met hun dagelijkse tijdmanagement (Janeslätt, Ahlström, & Granlund, 2019) dan mensen zonder verstandelijke beperking. Ze kunnen bijvoorbeeld problemen ondervinden bij het aanhouden van een goede ochtendroutine, het op tijd afronden van bepa...

Artikelen

Ingrijpende jeugdervaringen bij kinderen en jeugdigen die functioneren op verstandelijk beperkt of zwakbegaafd niveau

In deze bijdrage wordt eerst ingegaan op het concept ACE’s. Vervolgens op de gevolgen van ACE’s en de verhoogde kwetsbaarheid van kinderen die functioneren op verstandelijk beperkt of zwakbegaafd niveau. Daarna komt ACE’s prevalentie aan bod en wordt afgesloten met de doelstelling van het promotieonderzoek naar ACE’...

Artikelen

Schaduwen als kwalitatieve onderzoeksmethode in onderzoek naar en met mensen met een verstandelijke beperking

Voordelen en uitdagingen

1. Introductie

De afgelopen jaren worden er steeds diverser onderzoeksmethoden ontwikkeld en ingezet om de stem van mensen met een verstandelijke beperking naar voren te brengen. Naast het afnemen van vragenlijsten worden er bijvoorbeeld interviews en groepsgesprekken met mensen met een verstandelijke beperking geo...

Artikelen

'Zie je mijn pijn?'

Een onderzoek naar de validering van de POSAID

1. Inleiding

Bij mensen met een verstandelijke beperking komt zowel acute als chronische pijn frequent voor. Uit onderzoek blijkt dat prevalentiecijfers van chronische pijn bij deze groep worden geschat op ongeveer 15,4 tot 18% (Boerlage et al., 2013; Walsh, Morrison & McGuire, 2011). Omdat ieder fysieke gezondheid...

Artikelen

Seksueel misbruik bij mensen met een lichte verstandelijke beperking

De inzet van psychomotorische diagnostiek en therapie

1. Inleiding

Mensen met een lichte verstandelijke beperking (LVB; IQ 50-85) lopen een groter risico om slachtoffer te worden van seksueel misbruik dan mensen met een (boven)gemiddeld IQ (Nieuwenhuis et al., 2019; Tomsa et al., 2021). Seksueel misbruik is te definiëren als elke vorm van seksueel gedrag of seksuele t...

Artikelen

Het belang van het meewegen van het cliëntperspectief bij (onvrijwillige) zorg

1. Inleiding

Mensen met een verstandelijke beperking nemen in toenemende mate zelf de regie over hun leven en de ondersteuning die ze nodig hebben (Embregts, 2015). Dit streven wordt versterkt door landelijk beleid zoals de Wet maatschappelijke ondersteuning en de Wet op de jeugdzorg (Embregts, 2017). Regie op het ...

Artikelen

Psychofarmaca bij mensen met een verstandelijke beperking

Verbetering in passend gebruik vraagt aandacht voor begeleiders

1. Inleiding

Bij mensen met een verstandelijke beperking (VB) komen psychische aandoeningen, waaronder probleemgedrag vaak voor (Bowring, Totsika, Hastings, Toogood, & Griffith, 2017a; Cooper, et al., 2015; Young-Southward, Rydzewska, Cooper, & Philo, 2017). Het psychofarmacagebruik bij hen is hoog en wordt vooral ...

Reflectie

IASSIDD-conferenties

Op de conferenties van de International Association for the Scientific Study of Intellectual and Developmental Disabilities (IASSIDD) is al geruime tijd een behoorlijk grote Nederlandse delegatie aanwezig. Wat is de betekenis daarvan voor de ontwikkeling van kennis op het gebied van de gehandicaptenzorg in ons land?...

Inhoud

Inhoud NTz 2021-2

Inhoudsopgave van de tweede editie van 2021

Redactioneel

Redactioneel

“Omdat het medemensen zijn.” Dat antwoordde dr. Martin Schuurman toen ik hem naast dr. Mieke Kardol voor de reflectie in deze editie sprak en hem vroeg waarom hij het de moeite waard vindt om zich voor inclusie van mensen met een beperking in te blijven zetten. Dit antwoord typeert volgens mij wat veel mensen drijft...

Artikelen

Screeningsinstrument voor dysfagie bij mensen met een verstandelijke beperking (SD-VB)

Ontwikkeling en eerste validering

1. Inleiding

Dysfagie is een verzamelnaam voor slikklachten of slikproblemen en komt in Nederland naar schatting bij ongeveer 6% van de algemene bevolking voor. Het wordt veroorzaakt door anatomische afwijkingen van belangrijke structuren betrokken bij het slikproces of afwijkingen in de beweging van deze structure...